kosmische samenhang

1.
Hoewel kringloop en dualiteit kosmische principes zijn, worden ze in de Bijbel toegeschreven als hoedanigheden of daden van de HERE. Zij geven de manier aan waarop God handelt en recht spreekt. Vandaar het misverstand dat Israëls God een tegenstrijdige God is.

Hos.06:01-
Want Hij verscheurd en zal ons helen. Hij heeft geslagen en zal ons verbinden.

2.
De Bijbel gebruikt dikwijls andere metaforen dan de gebruikelijke mythologie. Dit bleek al bij de slang Oeroboeros, die in de Bijbel wordt voorgesteld door de Leviathan.

Js.27:01-
Te dien dage zal de HERE met zijn fel, groot en sterk zwaard bezoeking brengen over de Leviathan, de snelle slang, over de Leviathan, de kronkelende slang, en Hij zal het monster in de zee doden.

Uit dit fragment valt op te maken, dat dualiteit en kringloop een negatieve klank hadden; de Leviathan was immers een monster dat gedood moest worden. De reden hiertoe schuilt in de samenhang tussen de Leviathan en Eva:, wat aangeeft dat beide principes werden beschouwd als het vrouwelijke aspect van het heelal (te vergelijken met het Chinese Yin, de kosmische minpool). Geheel volgens de wet van analogie werd vervolgens alles wat vrouwelijk was als kwade pier beschouwd. De valkuilen van het dualiteitsprincipe komt in hoofdstuk II aan de orde.

3.
En derde probleem is, dat het monotheïstische Godsbegrip dualisme eigenlijk niet toelaat. De leer dat er slechts één God bestaat, is tegengesteld aan de dualistische denkmethodes. JHWH, de Onveranderlijk Zijnde is tegengesteld aan het veranderlijke aspect  van dualiteit, dat zich op aards niveau afspeelt. Dit is één van de redenen dat het dualiteitsprincipe in de Bijbel op de tweede plaats komt, en al het aardse (het vlees) min of meer werd verworpen.
Niettemin vinden we het principe na enig speurwerk op velerlei terrein terug in de Geschriften; in het bijzonder bij de scheppingsverhalen. We kunnen ondermeer een indeling maken in ethisch dualisme (goed en kwaad, waarheid en leugen), en antropologisch dualisme (Adam en Eva,  mannelijk  en vrouwelijk). Het kosmisch dualisme (hemel en aarde, zon en maan)  veronderstelt, dat de wereld is geschapen door twee tegengestelde krachten of beginselen, en houdt zich bezig met de gespletenheid van de wereld.

Dat het thema dualiteit vaak in nevelen is gehuld, en niet makkelijk te duiden, maken onderstaande voorbeelden helder.
1.
De hemel en de aarde kunnen letterlijk zijn bedoeld, ofwel symbolisch om er de dualiteit mee aan te geven.
2.
De hemel en de aarde kunnen afzonderlijk voorkomen, zodat de context niet uit de verf komt.
3.
De hemel en de aarde  duiden niet op dualiteit, maar op het Geheel als zijnde de kosmos.
4.
En tot slot komen we hemel en aarde in onbepaalde vorm tegen (dus zonder lidwoord).

Tegenwoordig zijn er nog maar weinig mensen die zich onderdeel van de Natuur voelen. Met name heeft men geen oog  meer voor het dualiteitsbeginsel, met als gevolg dat de paren van tegenstelling uit balans raken en het natuurlijk evenwicht wordt verstoord; zowel in de mens zelf, als op aarde.

Deze publicatie handelt speciaal over de kosmische samenhang in de Bijbel, over de principes en de vele manieren waarop de Geschriften dit thema aan de orde stellen. Door een en ander weer in de juiste context te plaatsen, blijkt de Bijbel van een complete dualiteitsleer te getuigen, die samenhangt met oude principes en een verouderd kosmisch beeld. In hoeverre deze leer van blijvende aard is en tegenwoordig nog aanspreekt, wordt aan de lezers overgelaten.

Ga naar hoofdstuk I »