HOME

SYMBOLIEK IN DE BIJBEL

VOORWOORD

HOOFDSTUK I:
01. Feiten of symboliek?
02. Schrijvers en schriftgeleerden
03. Werkelijkheid en fictie
04. Israël en Heilig Land
05. Het toneelstuk

HOOFDSTUK II
01. Beeldspraak
02. Gelijkenissen
03. Macrokosmos is microkosmos
04. Zo vader, zo zoon
05. Van de eerste tot de laatste Adam
06. Gelijktijdigheid
07. De nieuwe tijd

HOOFDSTUK III:
01. Elementaire en etnische symboliek
02. Elementaire ideeën
03. Getallen als elementaire ideeën
04. Volkssymboliek
05. Geleende volkssymboliek
06. Symbolische velden

NAWOORD

AFBEELDINGEN
Afbeelding 1
Afbeelding 2
Afbeelding 3



SYMBOLIEK in de Bijbel

4.
De volgende fase kunnen we de Gulden Middenweg, de Rechte Weg of koninklijke Weg noemen, en duidt op het streven naar Evenwicht. Het Pad van Evenwicht leidt naar Rust en Stilte. Tegenstellingen (zoals links en rechts, goed en kwaad) moeten hier in balans zijn. In het Oosten wordt dit weergegeven door het kosmisch Evenwicht tussen yin en yang.

Pr.07:16-
Wees niet te zeer rechtvaardig en gedraag u niet al te wijs; waarom zoudt gij uzelf tot verbijstering brengen? Wees niet te zeer goddeloos en wees geen dwaas; waarom zoudt gij sterven voor uw tijd? Het is goed, dat gij aan het ene vasthoudt en ook van het andere uw hand niet aftrekt, want hij die God vreest, ontkomt aan dit alles.

De Gulden Middenweg was het Rechte Pad. Het was de koninklijke Weg, waarop niet naar links of rechts mocht worden afgeweken.

Spr.08:20-
Ik wandel op het pad van de gerechtigheid, midden op de wegen van het recht (…).

Nm.20:17-
(…) de koninklijke weg zullen wij gaan, zonder naar rechts of naar links af te wijken, totdat wij uw gebied zullen zijn doorgetrokken.

5.
Naarmate de Weg verder omhoog voert, wordt zij smaller tot uiteindelijk het vlijmscherpe Pad wordt bereikt. In dit stadium gaan tegenstellingen een synthese vormen, en zich verenigen tot Eén (afbeelding 1). Eenheidsbewustzijn is het ultieme Doel.

1Cor.12:12-
(…) want gelijk het lichaam één is en vele leden heeft, en alle leden van het lichaam hoevele ook, één lichaam vormen, zo ook Christus, want door één Geest zijn wij allen tot één lichaam gedoopt, hetzij Joden, hetzij Grieken, hetzij slaven hetzij vrijen en allen zijn wij met één Geest gedrenkt.

Jh.17:11-
Heilige Vader, bewaar hen in uw naam, welke Gij Mij gegeven hebt, dat zij één zijn zoals wij.

In geval van eenheidsbewustzijn ervaart de mens dat alles uit één en hetzelfde voortkomt, en er in werkelijkheid geen tegenstellingen bestaan. Zo kan men zich één voelen met een familielid, zich één voelen met de natuur, of met Christus.
Op het vlijmscherpe Pad is de pelgrim gelijk een koorddanser, die gemakkelijk zijn evenwicht kan verliezen en naar beneden kan tuimelen.

Mt.07:13-
Gaat in door de enge poort, want wijd is (de poort) en breed de weg, die tot verderf leidt, en velen zijn er, die daardoor ingaan; want eng is de poort, en smal de poort, die ten leven leidt, en weinigen zijn er, die hem vinden.

Zowel elementaire ideeën als volkssymboliek fungeren als de afbeelding op de doos van een legpuzzel. Vervolgens verzamelen we de puzzelstukjes: stukjes tekst uit de Bijbel die over een specifiek onderwerp handelen. We plaatsen de stukjes tekst op de afbeelding van de puzzel, zodat ze in de juiste context komen te staan, en er een bepaalde boodschap verschijnt.
Dit is ongeveer de methode die hierboven is gehanteerd in verband met de Weg.


02. Elementaire ideeën

Met name door het wetenschappelijk denken, vatte de mening post dat wat niet gezien kan worden, niet kan worden bewezen en dus niet bestaat, terwijl men in de Oudheid van mening was dat al het geschapene uit onzichtbare ideeën was voortgekomen; uit het “brein” en de onzichtbare krachten van de goden, of zo men wil uit het brein van Israëls Ene en Enige God. Tegenwoordig brengen mystici dit brein van God wel in verband van de zogeheten akashakronieken, een collectief geheugen of bewustzijn waarin alle kosmische patronen als blauwdrukken of oerbeelden liggen opgeslagen. De Wijzen zouden in staat zijn het collectief geheugen aan te boren, wat verklaart waarom wij over de hele wereld en in uiteenlopende tijden dezelfde elementaire ideeën terugvinden. Tegenwoordig erkennen ook sommige wetenschappers een collectief geheugen, dat er de oorzaak van zou zijn dat we achter culturele en etnisch gebonden symboliek dezelfde elementaire ideeën terug vinden. Een idee wordt om meerdere redenen elementair genoemd.

1.
Elementaire ideeën bezitten eeuwigheidswaarde, zodat zij niet onderhevig staan aan tijdschommelingen.
2.
Elementaire ideeën zijn te beschouwen als wetmatigheden of kosmische principes, die over de hele wereld geaccepteerd zijn, en in alle tijden. Zij komen dus ook in de Bijbel voor.
3.
In tegenstelling tot volkssymboliek, zijn elementaire ideeën beperkt in aantal en daardoor te overzien.
4.
Ten tijde van de Griekse filosofen werden elementaire ideeën in abstracte vorm uitgelegd, waardoor ze eenvoudiger zijn te begrijpen. Met name valt hier te denken aan de ideeënleer van Plato, en de getallenleer (met name van Pythagoras).
5.
Ideeën worden elementair genoemd, omdat zij als fundament van de gemanifesteerde wereld worden beschouwd. Elke creatie vloeit voort uit een idee van de schepper. Ter vergelijking begint de bouw van een huis met een onzichtbaar idee van de architect, en kunnen we zijn idee niet scheiden van het gebouwde huis. Het huis is de zichtbare manifestatie van het idee, en kan daarmee als symbool of vergelijkingsmateriaal dienen, om uit te drukken wat in de geest leeft.
Zo kan de bouw van Salomo’s tempel alleen zijn voortgesproten uit een idee, bijvoorbeeld uit het idee dat de mens Gods tempel is.

1Cor.03:16-
Weet gij niet, dat gij Gods tempel zijt en dat de Geest Gods in u woont?

Ga verder met hoofdstuk III, paragraaf 02 »